Aktualna informacja o przebiegu trasy kolejowej Rail Baltica przez Grajewo

Ze względu na strategiczne i długofalowe znaczenie budowy transeuropejskiej trasy kolejowej Rail Baltica dla mieszkańców Grajewa i dla całego regionu, bezpośrednio po objęciu urzędu burmistrza podjąłem działania zmierzające do ustalenia poziomu zaawansowania prac projektowych. 22 maja 2024 r. skierowałem w tej sprawie wystąpienie do Ministerstwa Infrastruktury (odpowiedź wpłynęła 15 lipca 2024 r.), 7 czerwca 2024 r. spotkałem się w Urzędzie Miasta Grajewo z przedstawicielami PKP PLK S.A. CRI: Kamilem Matuszakiem – dyrektorem projektu, Tomaszem Kubińskim – kierownikiem kontraktu i z Jakubem Stonawskim – asystentem kierownika kontraktu (w spotkaniu uczestniczyła Ewa Zyskowska-Banach – Naczelnik Wydziału Gospodarki Komunalnej), 1 sierpnia 2024 r. odbyłem konferencję on-line z projektantami oraz z dyrektorem projektu (uczestniczyli również: Monika Stefańska – przewodnicząca Rady Miasta Grajewo, Wanda Mieczkowska – radna Sejmiku Województwa Podlaskiego, Krzysztof Waszkiewicz – zastępca burmistrza, Ryszard Wolwark – sekretarz miasta, Dariusz Doliwa – kierownik Referatu Inwestycji, Grzegorz Karulski – protokolant; notatka ze spotkania jest w trakcie opracowania).
W związku z tym, że mój postulat udziału dyrektora projektu oraz projektantów w otwartym spotkaniu z mieszkańcami Grajewa w sali widowiskowej Grajewskiego Centrum Kultury pozostał, jak na razie, bez odpowiedzi (być może dojdzie do niego we wrześniu), a społeczeństwo naszego miasta powinno mieć dostęp do aktualnej wiedzy na temat, który dotyczy wszystkich, informuję co następuje:
- w grudniu 2023 r. Inwestor przedstawiał jako obowiązującą koncepcję przebudowy skrzyżowania w ciągu ulicy Piłsudskiego na bezkolizyjne – wiadukt kolejowy i tunel drogowy (wynika to z notatki z 15 grudnia 2023 r. ze spotkania w Urzędzie Marszałkowskim w Białymstoku, w którym uczestniczyli przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego, PKP PLK S.A. CRI oraz Podlaskiego Zarządu Dróg Wojewódzkich; burmistrza Grajewa na to spotkanie prawdopodobnie nie zaproszono; do maja 2024r. nie odbywały się, wedle mojej wiedzy, żadne konsultacje Inwestora z władzami Grajewa); tę koncepcję przedstawiano poprzez wizualizacje prezentowane między innymi na portalach internetowych jeszcze w styczniu 2024 r.;
- w ostatnich miesiącach Inwestor wrócił do pierwotnych założeń projektowych – modernizacji istniejącego przejazdu kolejowego w ulicy Piłsudskiego w poziomie szyn (odejście od przejazdu bezkolizyjnego), argumentując to głównie trudnościami technicznymi, zagrożeniem utraty unijnego dofinansowania, koniecznością wyburzenia części budynków oraz protestami społecznymi kierowanymi do Inwestora; prędkość pociągów w granicach miasta ma nie przekraczać 120 km/h;
- zainteresowania przebudową ulicy Piłsudskiego nie wyraża również na obecnym etapie jej aktualny zarządca – Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Białymstoku (od września 2022 r. odcinek drogi krajowej Nr 61 Szczuczyn – Augustów został pozbawiony kategorii drogi krajowej; ulice: Kopernika oraz Piłsudskiego zostały przejęte przez Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich);
- bezkolizyjny charakter mają mieć dwupoziomowe skrzyżowania: od strony Białegostoku (rejon ulicy Elewatorskiej – wiadukt kolejowy, przejazd samochodów pod torami; powiązanie dróg gminnych z drogą krajową poprzez rondo) oraz od strony Ełku (wiadukt drogowy na wysokości ulicy Leśnej – przejazd samochodów górą nad torami);
- istniejący przejazd kolejowo – drogowy w ciągu ulicy Cmentarnej ma zostać zachowany i zmodernizowany;
- pozostawiona ma zostać kładka dla pieszych pomiędzy ulicą Szkolną a ulicą Wojska Polskiego (nie wchodzi w zakres projektu);
- planuje się budowę przejścia podziemnego od dworca PKP do ulicy Popiełuszki dla pieszych, także o ograniczonych możliwościach poruszania się (zlokalizowane na prawo od budynku dworca);
- planuje się przebudowę układu torowego w obrębie stacji Grajewo, której celem jest umożliwienie wjazdu na place rozładunkowe znajdujące się za budynkiem dworca zarówno od strony Białegostoku, jak i Ełku – ograniczy to czas zamknięcia przejazdów w ulicach: Piłsudskiego i Cmentarnej.
W tym samym czasie odbyłem również, wspólnie z zastępcą burmistrza, szereg spotkań z osobami uczestniczącymi na różnych etapach w dyskusji nad planami przebudowy linii kolejowej w Grajewie, między innymi z: Alicją Arasimowicz i Barbarą Sulewską – Stowarzyszenie Przyjazne Grajewo, Wandą Mieczkowską – radną Sejmiku Województwa Podlaskiego, Wojciechem Grochowskim – wiceprzewodniczącym Sejmiku Województwa Podlaskiego, posłem Kazimierzem Gwiazdowskim.
Nie wdając się w rozważania natury historycznej podkreślić należy, że jako społeczność Grajewa nie potrafiliśmy wypracować jednego stanowiska w arcyważnej dla nas sprawie, mając przez długi czas możliwości skutecznego lobbingu politycznego. Promowane przez władze miasta koncepcje trafiały na silny opór społeczny. Zmiana statusu ulicy Piłsudskiego na drogę wojewódzką też sprawie nie pomogła.
Rozumiejąc trudności techniczne przebudowy linii kolejowej w granicach Grajewa będę jednak wnosił o ponowne przeanalizowanie możliwości budowy skrzyżowania bezkolizyjnego w ulicy Piłsudskiego oraz o zapewnienie dodatkowego bezkolizyjnego przejścia dla pieszych między ulicą Piłsudskiego a Cmentarną. Będę również wnioskował o przyjęcie stanowiska w tej sprawie przez Radę Miasta Grajewo.
Trzeba jednak pamiętać, że inwestycja kolejowa w Grajewie, ze względu na międzynarodowy status, procedowana jest w trybie specustawy i nie wymaga uzgodnień z władzami samorządowymi odnośnie przebiegu. Dał to jasno do zrozumienia uczestnikom spotkania odbytego w formule on-line 1 sierpnia 2024r. dyrektor projektu – Kamil Matuszak, akcentując jego informacyjny, a nie uzgodnieniowy charakter. Nie zmienia to faktu, że nie godzimy się na przedmiotowe traktowanie w tej sprawie.
Informuję, że dokumentacja projektowa jest udostępniona w sali konferencyjnej Urzędu Miasta Grajewo (z metryczek dokumentów wynika, że zasadnicza jej część powstała w roku 2022). Niestety, nie dysponujemy wizualizacjami.
Maciej Bednarko
Burmistrz Miasta Grajewo