Wizyta studyjna w Turynie

W dniach 3-8 lutego 2019 r. czternastu przedstawicieli Grupy Inicjatywnej powołanej w ramach projektu pn. „Nasze Grajewo model wspólnotowego zarządzania rewitalizacją z wykorzystaniem doświadczeń Turynu” oraz czterech przedstawicieli Ośrodka Wspierania Organizacji Pozarządowych w Białymstoku – Lidera ww. projektu wzięło udział w wyjeździe studyjnym do Turynu we Włoszech.

Głównym celem wizyty było poznanie dobrych praktyk oraz zaczerpnięcie inspiracji i pomysłów, które Miasto Grajewo mogłoby wdrożyć w obszarze rewitalizacji.

Delegacja miała możliwość zwiedzić zrewitalizowane budynki tzw. Case del Quartiere czyli „Domy Dzielnicy”, współzarządzane przez miasto i mieszkańców z dużym zaangażowaniem wielu podmiotów ekonomii społecznej np. fundacji, stowarzyszeń, spółdzielni. Ponadto uczestnicy wizyty mieli okazję poznać główne założenia największych realizowanych projektów unijnych m.in. Co-City dotyczącego rewitalizacji opuszczonych, niewykorzystywanych budynków i przestrzeni publicznych w różnych częściach miasta oraz projektu AxTo dotyczącego działań prowadzonymi na przedmieściach Turynu.

Do ważniejszych punktów wizyty studyjnej z pewnością można zaliczyć:

1. Spotkanie w Stowarzyszeniu Urban Lab – poznanie procesów transformacji Turynu i obszaru metropolitalnego w tym doświadczeń miasta związanych z rewitalizacją terenów poprzemysłowych.

2. Wizyta w Cascina Roccafranca - to pierwszy obiekt zrewitalizowany w ramach sieci Case nel Quartiere. Miejsce jest dostępne dla wszystkich, którzy chcą spędzić w Cascina czas wolny, realizować własne pomysły w obszarze kultury, sztuki, działalności zawodowej, dołączyć do innych projektów realizowanych oddolnie przez działaczy. Przestrzeń odwiedza ok. 3500 osób tygodniowo. W tym miejscu działa ok. 80 stowarzyszeń i pracuje ok. 40 wolontariuszy. Rocznie realizuje się tutaj ok. 140 różnych zajęć dla dzieci i młodzieży, dorosłych i osób starszych oraz ok. 160 eventów.

3. Wizyta w rewitalizowanej przestrzeni miejskiej dzielnicy Mirafiori, w której działały zakłady produkcyjne FIAT. W ramach programu rewitalizacyjnego m.in. stworzono w tym miejscu Casa nel Parco (Dom w Parku). W odrestaurowanych nieruchomościach prowadzona jest działalność gastronomiczna, zapewniająca uboższym mieszkańcom tanie posiłki oraz przestrzeń „co-workingowa” dla młodych osób. Organizowane są tam szkolenia i zajęcia aktywizujące, także dla seniorów.

4. Wizyta w Casa del Quartiere w San Salvario.
Casa del Quartiere powstała w 2010 roku w budynku dawnej publicznej łaźni San Salvario. To laboratorium do projektowania i realizacji działań społecznych i kulturalnych, w które zaangażowane są stowarzyszenia, mieszkańcy, podmioty artystyczne i kulturalne. Jest to przestrzeń otwarta i wielokulturowa, miejsce spotkań, wymiany doświadczeń i nowych inspiracji do działań.

5. Wizyta w Bagni Pubblici (Łaźnie publiczne).
Umieszczone są w jednej z historycznych dzielnic Turynu – Barriera di Milano. Począwszy od lat 50., odgrywały one ważną rolę w rozwoju tej dzielnicy i usług dla wielu mieszkańców. Jest to dzielnica dość specyficzna, w której jest najwięcej migrantów, osób starszych, a jednocześnie dużo stowarzyszeń realizujących inicjatywy oddolne. Dom został stworzony 10 lat temu. Dziś nadal znajdują się tu publiczne prysznice. Poza łaźnią usługi świadczone w tym miejscu to mi.in. pośrednictwo pracy, usługi krawieckie (warsztat, praca, sprzedaż), wystawy artystyczne oraz sztuka (teatr i muzyka).

W Bagni Pubblici tak jak w innych Casa del Quartiere osoby starsze mogą spędzić czas w formie aktywnej. Działania integracyjne zapewnione przez te przedsięwzięcia okazały się odpowiadać na dobrze zdiagnozowane potrzeby starszych mieszkańców, często żyjących samotnie. Po zamknięciu fabryk Fiata, czy dużych zakładów współpracujących z Włoską Fabryką Samochodów w Turynie, mieszkańcy w wieku produkcyjnym wyemigrowali i w krótkim czasie wzrosła liczba mieszkańców w podeszłym wieku. Domy Dzielnicy to odpowiedź na ich potrzeby: poczucia przynależności - seniorzy są częścią procesu jako usługodawcy i odbiorcy usług – rozwoju osobistego i zdrowia.

6. Wizyta w HUB Cecchi Point.
Jest to dom w dzielnicy Aurora, promujący działania edukacyjne głównie dla dzieci i młodzieży. To otwarta przestrzeń, kontener wielu projektów, w których można zaproponować działania, ale także skorzystać z działań innych osób.

7. Wizyta w Open Incet
To największy i najbardziej złożony projekt rewitalizacji, zrealizowany w Turynie. Zrewitalizowany w 2009 r. obszar byłych zakładów produkcyjnych stanowi obecnie platformę łączącą popyt i podaż innowacji, rozwój przedsiębiorczości, projektowanie i realizację nowych technologii, centrum badań i doświadczeń technologicznych i społecznych.

Wizyta studyjna w Turynie została zrealizowana w ramach projektu „Nasze Grajewo model wspólnotowego zarządzania rewitalizacją z wykorzystaniem doświadczeń Turynu” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020.